Maandag 25 april 2022 startte op NPO 1 de serie ‘Beter’ van AVRO-TROS. Een echte aanrader voor iedereen die interesse in mensen heeft, coachvaardigheden wil leren en meer wil weten van andere leefstijlen die waarschijnlijk afwijken van je eigen leefstijl.

In deze serie volgt het team van Antoinette Hertsenberg een aantal inwoners van de volkswijk Voorstad in Deventer. Zelf ben ik ook geboren in een volkswijk, de Schilderswijk in Den Haag, en een aantal dingen herinner ik mij ook wel van toen ik klein was.

Wel het resultaat willen, niet de inspanning

De vier inwoners willen gezonder zijn, maar vinden het bepaald niet makkelijk om de benodigde gezonde leefstijl daadwerkelijk toe te passen. En ook daar herken ik mij volledig in. Een heleboel dingen weet je wel, maar ja, je doet ze niet. En daar kan een coach bij helpen.

Welke coachvaardigheden zie je prachtig geïllustreerd in deze serie?

1.      Empathie

Allereerst empathie, zowel de leefstijlcoach als de huisarts en (in minder mate) Antoinette zelf, leven zich goed in in het leven en de hindernissen van de inwoners om gezonder te leven.

2.      Zonder oordeel

Ten tweede, zonder oordeel meedenken met iemand. Soms zie je dingen voorbijkomen waarbij OMA (Oordelen, Meningen en Adviezen) enorm op de loer liggen. Bijvoorbeeld als Tony laat zien dat zijn eerste calorieën op de dag bestaan uit bier. Of als het avondeten van Sevda bestaat uit afgehaalde broodjes Döner of een cup-a-soup…

3.      Baseren op feiten

De leefstijlverbetering begint met het eerlijk in kaart brengen van wat de deelnemers op dit moment eten en drinken. En sommigen zien dan toch dingen over het hoofd.

Zoals Jolanda die gemiddeld 12 koppen thee per dag drinkt, en in iedere kop twee klontjes suiker doet. Dat dat resulteert in 24 klontjes suiker per dag, had ze zich even niet gerealiseerd.

4.      Eigen regie

Vervolgens maken de deelnemers zelf een plan over wat ze willen en gaan aanpakken. Zo wil Tony, in plaats van op een scootmobiel rond te rijden met zijn 41 jaar, weer gaan fietsen. En dan komen de eerste beren al op de weg, want ja, een fiets kost vast wel 1200,- euro en waar moet je dat vandaan halen als je een uitkering hebt?

5.      Waarheidsvinding

Nu gaan ze eerst samen op waarheidsvinding bij de fietsenwinkel en je blijkt al een mooie tweedehandsfiets te kunnen kopen voor € 195,- . Maar ook dat is veel geld. En hoe kom je daaraan? Nou van 13 pakjes shag minder roken, laat Antoinette weinig subtiel maar terecht weten. En zo ervaar je zelf weer dat geld besteden ook een keuze is. Die extra stressvol is als je weinig te besteden hebt. Waar geef je het aan uit? Wat ik vervolgens zeer waardeer in dit programma is dat ze geen fiets voor hem kopen. Ik zou zeer in de verleiding zijn om dit wel te doen, maar opnieuw: “Alles is een keuze en keuzes hebben consequenties”. Dus nee, zorg zelf maar voor een fiets.

6.      In kleine stapjes

De deelnemers worden gemotiveerd kleine stapjes te nemen, en er niet naar te streven in één keer hun hele leven om te gooien. Bijvoorbeeld Sevda die groenten gaat toevoegen aan haar leven. Dus nog niets anders wijzigen, niets eraf, maar iets erbij. Of Corina die dapper probeert haar zo geliefde eiersalade op toastjes te vervangen door een yoghurtdipje wat Antoinette voor haar maakt. Het gaat allemaal met vallen en opstaan, en zo is het in de realiteit natuurlijk ook gewoon.

Cijfers en statistieken

Tussendoor worden in het programma de cijfers en statistieken getoond van verschillen in gezondheid tussen mensen met lagere en hogere inkomens en die verschillen zijn schrikbarend groot. Zo leven mensen met een hoger inkomen gemiddeld maar liefst 14 jaar langer in goede gezondheid dan mensen uit volkswijken.

Positieve patronen in volkswijken

Ik herken ook een aantal van de patronen die onder dit verschil liggen, en die patronen zijn vaak eigenlijk heel positief. Daar kunnen wij juist weer veel van leren!

1.      Gezelligheid

Zoals de gezelligheid met elkaar. In Voorstad zie je mensen gezellig voor hun huis zitten, in plaats van allemaal alleen achter je huis. En dan weet je meer van elkaar en zorg je ook beter voor elkaar.

Helaas echter gaat veel van die gezelligheid gepaard met veel alcohol en frituurhapjes, maar het uitgangspunt is natuurlijk top!

2.      Ons kent ons

Samen voetbal kijken, feestvieren, meeleven met ziekte en verlies en er zijn voor elkaar als het moeilijk wordt. Dat is het voordeel van een volkswijk waar vaak meerdere generaties nog bij elkaar om de hoek wonen.

Waar ik vroeger in de Schilderswijk als kind woonde, woonden mijn beide oma’s en opa’s en meerdere tantes en ooms allemaal binnen dezelfde vierkante kilometer. En als kleintje van drie liep ik daar al zelfstandig naartoe. Verdwalen kon niet, want iedereen kende mij onderweg.

3.      Delen wat je hebt

Bijzonder vind ik zelf altijd dat mensen die minder te besteden hebben, toch vaak guller zijn! Ik heb dat meegemaakt als ik collecteer voor de Dierenbescherming. Dan krijg je in volkswijken echt meer dan in de chique wijken. En ook toen ik in de horeca werkte, kwamen de grootste fooien vaak van mensen die niet dik in hun geld zitten. En de echte ‘rijken’? Daar had je vaak het nakijken voor een fooi…

Ook in Voorstad zie je dat mensen eten en spullen met elkaar delen. Goed om te zien. Nu nog op de gedachte komen dat ook gezonde dingen lekker zijn om te delen. Of dat je samen met een fiets kunt doen en dan komt het helemaal goed. Oei… lekker staaltje OMA! Het blijft lastig… 🙂

Wil jij je coachtechnieken nog verder verbeteren? Neem contact met mij op voor coaching on the job, persoonlijke coaching of een interessante training.

Mijn naam is Bernadette Vrijling en ik werk als trainer, docent en coach. Ooit opgeleid als psycholoog en sinds 1991 zelfstandig ondernemer met mijn bedrijf Aserto training en coaching. Ik werk met mensen die graag blijven leren en zichzelf ontwikkelen. Daarom specialiseer ik mij in actieve werkvormen voor trainers, docenten en coaches. Want gebruik van verschillende werkvormen maakt leren leuk en makkelijk! Kijk hier voor mijn aanbod.